Đây là bài đầu tiên trong chuỗi những bài học thuộc phần 2: Tâm trí và thể xác. Trước khi đi vào hai đề mục nêu trên chúng ta sẽ làm quen một chút với các khái niệm quan trọng được nhắc đến nhiều lần trong phần này, đầu tiên là: câu điều kiện.
Khái niệm câu điều kiện
Chúng ta có thể hiểu đơn giản rằng câu điều kiện là loại câu dùng diễn tả hai vế: Giả thiết – Hệ quả.
Đây là một loại câu vô cùng quan trọng trong việc lập luận khi nó được sử dụng rộng rãi trong lý luận triết học và khoa học.
Với những người đã từng học tiếng anh chắc hẳn các bạn đã từng nghe đến phần kiến thức ngữ pháp về câu điều kiện. Và mặc dù có 4 loại câu điều kiện cơ bản nhưng trong khóa học này chúng ta chỉ quan tâm đến một loại duy nhất: câu điều kiện loại 1.
Mệnh đề giả thiết (Antecendent) + Mệnh đề hệ quả (Consequent)
Ở đây, mệnh đề giả thuyết thường bắt đầu bằng “nếu”, “nếu như”, “nếu mà”.
Mệnh đề hệ quả thường bắt đầu bằng “thì”, hoặc chỉ xuất hiện mệnh đề không.
Ví dụ:
Nếu trời có bão to thì tôi được nghỉ học.
Nếu có nhiều tiền tôi sẽ đi du lịch vòng quanh thế giới.
Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng.
Từ các ví dụ trên, hẳn bạn đang cảm thấy câu điều kiện thì khá đơn giản phải không? Tuy nhiên hãy cẩn thận khi chính sự đơn giản này có thể dẫn đến những lỗi ngụy biện mà chúng ta rất hay mắc phải. Hãy theo dõi những lỗi lầm ấy trong phần tiếp theo sau đây.
Hai loại ngụy biện suy diễn thường gặp với câu điều kiện
Hai lỗi cơ bản thường đi kèm với câu điều kiện đó là: xác nhận hệ quả và phủ nhận giả thuyết. Để sự nhìn nhận được chính xác, hãy theo dõi những ví dụ dưới đây:
| Câu gốc | Xác nhận hệ quả | Phủ nhận giả thiết | |
| 1 | Nếu tôi mà lấy cô ấy thì bây giờ tôi đã hạnh phúc rồi | Bây giờ tôi đang hạnh phúc, vì vậy tôi đã lấy cô ấy | Tôi không lấy cô ấy, vì vậy tôi không hạnh phúc |
| 2 | Nếu trở thành hoa hậu, em sẽ đi du lịch khắp mọi nơi để ai ai cũng được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của em | Em được đi du lịch khắp mọi nơi, vì vậy em là hoa hậu | Em không trở thành hoa hậu, vì vậy em không thể đi du lịch thế giới |
| 3 | Nếu trời mưa to thì tôi sẽ bị ướt | Tôi bị ướt, vì vậy trời mưa | Trời không mưa, vì vậy tôi không bị ướt |
| 4 | Nếu tôi được sinh ra trong gia đình giàu có thì tôi đã không phải nghèo khổ. | Tôi không phải sống nghèo khổ, vì vậy tôi được sinh ra ở một gia đình giàu có | Tôi được sinh ra trong gia đình nghèo, vì vậy tôi phải sống cuộc đời nghèo khó |
| 5 | Nếu chiến tranh nổ ra, tôi sẽ là người xung phong đầu tiên đi tham chiến | Tôi xung phong đi tham chiến đầu tiên, vì thế chiến tranh nổ ra | Chiến tranh khôngnổ ra, vì vậy tôi không xung phong đầu tiên đi tham chiến |
| 6 | Nếu hết năm nay mà tôi không trả được hết nợ, tôi sẽ tự tử | Tôi đã tự tử, vì vậy mà tôi không trả được hết nợ | Tôi trả được hết nợ, vì vậy tôi không tự tử |
| 7 | Nếu trúng xổ số, tôi sẽ xây một căn nhà to | Tôi đã xây một căn nhà to, vì vậy tôi đã trúng xổ số | Tôi không trúng số nên tôi không thể xây một căn nhà to |
| 8 | Nếu trời bão to thì tôi sẽ được nghỉ học | Tôi được nghỉ học vì vậy mà trời có bão to | Vì trời không có bão to nên tôi cũng không được nghỉ học |
| 9 | Nếu tôi đỗ đại học, bố mẹ tôi sẽ thưởng cho tôi một chiếc xe máy | Tôi được thưởng một chiếc xe máy, vì vậy tôi đỗ đại học | Tôi không đỗ đại học, vì thế nên tôi không được bố mẹ thưởng xe máy |
| 10 | Nếu tôi có nhiều tiền thì tôi sẽ đi du lịch vòng quanh thế giới | Tôi được đi du lịch vòng quanh thế giới, vì vậy tôi có nhiều tiền | Vì tôi không có nhiều tiền nên tôi không thể đi du lịch vòng quanh thế giới |
Leave a Reply